Berig – na podstawie Getiki pierwszy znany z imienia król Gotów w ich nowej ojczyźnie u ujścia Wisły. Podczas jego rządów Goci opuścili Skandzę[1] i dopłynęli do Gothiskandzy. Wydaje się że jest to pierwszy szerzej opisany władca panujący na terytorium Polski.
Berig w Getice Jordanesa
W dziejopisarskiej wizji Jordanesa Berig jest pierwszym znanym z imienia królem Gotów (rege suo nomine Berig)[2]. Bezpośrednio został wspomniany w Getice trzykrotnie[3]. Podczas jego panowania Goci opuścili Skandzę i na trzech łodziach dopłynęli do Gothiskandzy[4]. Jordanes nie podał imienia poprzednika Beriga, nie znamy też jego bezpośredniego następcy. Wiadomo natomiast, że piątym w kolejności po Berigu władcą miał być Filimer[5], który wyruszył z Gotami w dalszą wędrówkę do Scytii, zwanej w Getice Oium[6]. Na podstawie tekstu trudno jednoznacznie powiedzieć, czy gockie podboje Ulmerugów oraz Wandalów, opisane po dopłynięciu do Gothiskandzy, można przypisać Berigowi[7].
Przypisy
Dzisiaj Skandynawia, u Jordanesa przedstawiona jako wyspa na północ od Vistuli; Iordanis, De origine actibusque Getarum, III, 16(dalej: Getica).
Getica, IV, 25; „Ex hac igitur Scandza insula quasi officina gentium aut certe velut vagina nationum cum rege suo nomine Berig Gothi quondam memorantur egressi”; Przekład wszystkich podanych tu passusów w języku łacińskim, na język polski dostępny jest w: E. Zwolski, Kasjodor i Jordanes. Historia gocka czyli Scytyjska Europa, Lublin 1984, s. 91-146.
Getica, IV, 25-26; XVII, 95.
Ibidem, IV, 25; „qui ut primum e navibus exientes terras attigerunt, ilico nomen loci dederunt. Nam odieque illic, ut fertur, Gothiscandza vocatur”; Więcej odnośnie interpretacji przywołanego wydarzenia: J. Strzelczyk, Goci - rzeczywistość i legenda, Warszawa 1984, s. 48-49; H. Wolfram, Historia Gotów, Warszawa - Gdańsk, 2003, s. 61-62; M. Pandura, Origo Gepidarum, [w:] Origines mundi, gentium et civitatum, red. S. Rosik, P. Wiszewski, Wrocław 2001.
Getica, IV, 26; „Vbi vero magna populi numerositate crescente et iam pene quinto rege regnante post Berig Filimer, filio Gadarigis, consilio sedit, ut exinde cum familiis Gothorum promoveret exercitus”.
H. Wolfram, Historia Gotów, Warszawa - Gdańsk, 2003, s. 61-62; Getica, IV, 27; „Qui aptissimas sedes locaquae dum quereret congrua, pervenit ad Scythiae terras, quae lingua eorum Oium vocabantur: ubi delectatus magna ubertate regionum et exercitus mediaetate transposita pons dicitur, unde amnem traiecerat, inreparabiliter corruisse, nec ulterius iam cuidam licuit ire aut redire”
J. Strzelczyk, Goci - rzeczywistość i legenda, Warszawa 1984, s. 49-50; Getica, IV, 26; Vnde mox promoventes ad sedes Vlmerugorum, qui tunc Oceani ripas insidebant, castra metati sunt eosque commisso proelio propriis sedibus pepulerunt, eorumque vicinos Vandalos iam tunc subiugantes suis aplicavere victoriis.
Bibliografia
Iordanis, De origine actibusque Getarum, ed. Mommsen Theodor, [w:] Monumenta Germaniae Historica, Auctores antiquissimi, t. V, 1, Berlin 1882.
Mariusz Pandura, Origo Gepidarum, [w:] Origines mundi, gentium et civitatum, red. Stanisław Rosik, Przemysław Wiszewski, Wrocław 2001.
Jerzy Strzelczyk, Goci - rzeczywistość i legenda, Warszawa 1984, s. 48-49.
Herwig Wolfram, Historia Gotów, Warszawa - Gdańsk, 2003, s. 61-62.
Edward Zwolski, Kasjodor i Jordanes. Historia gocka czyli Scytyjska Europa, Lublin 1984, s. 91-146.