Gazeta codzienna

Sztuka. Kultura. Nauka.

* * *
Merkuriusz Polski dzieje wszystkiego świata w sobie zamykający dla informacji pospolitej. Od 3 stycznia 1661.
czwartek, 28 Marzec, 2024 - 20:48

Przedwojenne Zakopane

śr., 26/11/2014 - 12:39

Co nowego pojawiło się w Zakopanem? Zarówno kolej linową w Kuźnicach, jak i funikular (kolej terenową) na Gubałówkę- zbudowano przed II wojną światową. PRL i III RP nie przynniosły do Zakopanego, poza zwiększeniem liczby ludności- żadnych specjalnych nowinek technologicznych. Ba- zlikwidowano nawet połączenie kolejowe z Zakopanego p. Nowy Targ na Słowację.

Zakopane już nie jest centrum kulturalnym kraju. Wręcz odwrotnie- jest przedmiotem drwin i kpin z uwagi na "estetyczne różnice" centrum miasta w porównaniu z okresem przedwojennym.

W 1889 roku Zakopane liczyło już 3000 mieszkańców i wtedy kupił je na licytacji (wraz z dużą częścią Tatr) hrabia Władysław Zamoyski – "mąż opatrznościowy" Tatr polskich, który stworzył podwaliny obecnego parku narodowego. Według austriackiego spisu ludności z 1900 w 1075 budynkach w Zakopanem na obszarze 6491 hektarów (gemeinde i gutsgebiete) mieszkało 5768 osób (gęstość zaludnienia 88,9 os./km²), z czego 5531 (95,9%) było katolikami a 234 (4,1%) wyznawcami judaizmu. W 1933 roku Zakopane uzyskało prawa miejskie.

cc wikimedia

Zakopane.Widok ogólny.Pocztówka wysłana w 1916 roku.Wydawca: Wydawnictwo Salonu Malarzy Polskich w Krakowie., cc wikimedia

Klemens Bachleda, cc wikimedia

Pod koniec XIX wieku Zakopane stało się ośrodkiem kulturalnym, odwiedzanym (lub zamieszkanym) przez takie sławne postacie polskiej kultury jak: Henryk Sienkiewicz, Władysław Orkan, Stanisław Witkiewicz, Stefan Żeromski, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Jan Kasprowicz, Mieczysław Karłowicz, Karol Szymanowski, Stanisław Ignacy Witkiewicz i inni. Stanisław Witkiewicz (ojciec) jest autorem tzw. stylu zakopiańskiego (zwanego też od jego nazwiska witkiewiczowskim) w budownictwie. Z pobytem letników a później także osiedlającej się w Zakopanem inteligencji nastąpił rozwój turystyki i taternictwa. W 1873 r. zawiązało się Towarzystwo Tatrzańskie, którego celem było propagowanie wiedzy o Tatrach, badanie ich, ułatwienie turystyki, ochrona przyrody i popieranie miejscowego rozwoju.

http://www.jacekptak.nazwa.pl/stare.foto/krygowski/1.jpg

http://www.jacekptak.nazwa.pl/stare.foto/krygowski/2.jpg

http://www.jacekptak.nazwa.pl/stare.foto/krygowski/8.jpg

http://www.jacekptak.nazwa.pl/stare.foto/krygowski/4.jpg

http://www.jacekptak.nazwa.pl/stare.foto/krygowski/5.jpg

http://www.jacekptak.nazwa.pl/stare.foto/krygowski/6.jpg

http://www.jacekptak.nazwa.pl/stare.foto/krygowski/7.jpg

http://www.jacekptak.nazwa.pl/stare.foto/krygowski/3.jpg

http://www.jacekptak.nazwa.pl/stare.foto/krygowski/9.jpg

http://www.jacekptak.nazwa.pl/stare.foto/krygowski/11.jpg

http://www.jacekptak.nazwa.pl/stare.foto/krygowski/10.jpg

Polecamy stronę: www.jacekptak.nazwa.pl, gdzie znajduje się kolekcja fotografii.

opr. A. Fularz na podst. Wikipedii