Gazeta codzienna

Sztuka. Kultura. Nauka.

* * *
Merkuriusz Polski dzieje wszystkiego świata w sobie zamykający dla informacji pospolitej. Od 3 stycznia 1661.
piątek, 29 Marzec, 2024 - 07:34

Nowe tłumaczenie historii Popiela II

wt., 04/04/2017 - 15:36
W Kronice Książąt Polskich na temat Pompilusa czytamy:
(tekst poniżej: All rights reserved Copyright to edition of text in Latin of Chronica Principum Poloniae by Piotr Jętczak, Katarzyna Jóskowska and Grzegorz Kazimierz Walkowski Bydgoszcz-Toruń 2013 Copyright to translation from Latin into Polish by Grzegorz Kazimierz Walkowski Bydgoszcz 2013)
 
"V (1) Lestico tercius. Huic successit eius filius, similiter Lestek nomine, qui nedum patris imperio, verum et paternis virtutibus adiecit multa. Nam Cesarem Iulium tribus confudit preliis et Crassum apud Pardos cum suis delevit, tandem Iulii ducens sororem affinitate bella conpescuit, que Iulia dicebatur. 

(2) Huic frater dotis nomine Bavariam, maritus vero racione nupciarum Surbiensem tradidit provinciam, unde Romani sunt contra Iulium sunt indignati pro eo, quod equales eos fecisset, qui pocius ipsis Romanis debuerant esse subiecti. 

(1) Lestiko trzeci. Jego następcą został jego syn, podobnie Lestkiem nazywany, który nie umniejszył (rozmiaru) ojca władzy a (jeszcze) prawdziwie ojca cnoty zwiększył. Albowiem w trzech bitwach pokonał Julijskiego Cezara i rozgromił Krassusa z jego wojskami w kraju Partów, w końcu uprowadził na żonę siostrę Juliusza, której na imię było Julia, za pomocą powinowactwa położył kres wojnom. 

(2) Jej brat w posagu dał Bavarię, co przez zaślubiny (mąż) wymienił na prowincję Surbiensę (Serbię), na co Rzymianie oburzyli się, że Juliusz tych, którzy winni im podlegać postawił (ich z nimi) na równi. 

(3) Verum cum Iulia duas urbes fundasset, unam nomine fratris, que nunc Lubus dicitur, aliam suo nomine, que nunc Lubin vocatur, Iulius Bavariam reassumpsit, propter quod Lestek sororem eius repudians, iuvene filio suo secum retento, cui nomen erat Popil vel Pompilius, a se removere presumpsit, loco regine concubinam assumens et in odium illius nomina urbium predictarum immutans. (4) Ex hac siquidem et aliis concubinis Lestek viginti pueros generavit, quibus assignavit totidem principatus, et alios duces, alios marchiones, alios vero comites constituens Pompilium omnium regem fecit. 

(3) Lecz gdy Julia ufundowała dwa miasta, jedno w imieniu brata, które teraz Lubus jest nazywane, odmiennie też Lublinem zwane, Julius Bawarię odebrał ponieważ Lestek porzucił jego siostrę, z jej młodym synem, którego jej nie wydano i którego imię było Popil lub Pompilus (osady) zachciał przesiedlić zamieniając miejsce z królową (na konkubinę) i zamienił nazwy miast. 

(4) Z nią i innymi Lestek spłodził dwudziestu synów przeznaczonych do rządzenia i innych książąt i innych baronów i innych towarzyszy król zrobił sadowiąc im Pompiliusa za władcę (*stworzył ród). 

VI (5) Pompilius rex Polonorum. Hunc Pompilium post patris obitum fratres tanto coluerunt affectu, quod post mortem fratris eiusdem, parvulum suum Pompilium superstitem eciam susceperunt in regem circa annum domini octingentesimum. 

(6) Sed quid! succedente namque tempore, pravo coniugis sue hic ductus consilio, pro bono malum rependens, veneni toxico patruos suos cunctos occidit. Nam infirmum se simulans quadam vice convocavit eosdem ad exequias peragendas. Quibus comparentibus coram eo, prebens oscula, post multas eorum lacrimas potum sibi dari peciit et quasi valedicens eis, in signum dilectionis totum ebibit, ipsos adhortans ad similia facienda; quibus illa mulier pessima pro amoris potu venenatum calicem propinavit. Postquam bibissent, Rex pausaturum se fingens cunctos iubet exire de regis cubiculo. Quibus egressis, alii tanquam ebrii sencientes vertiginem ceciderunt, alii se ipsos miserabiliter volutando spiritum emiserunt. 

(5) Pompilius królem Polaków. Tego Pompiliusza, po śmierci ojca, bracia tak wielkim obdarzyli uczuciem, że skoro umarł, obrali nawet na króla jego malutkiego (syna) Pompiliusza, pozostałego przy życiu. Około (to było) roku pańskiego osiemsetnego. Lecz jednak! 

(6) Nietrwałe to było dziedzictwo. Poszedł za złą radą żony swojej. Dobro na zło zamienił, miksturą trującą wytruł wszystkich swoich krewnych. Niemoc własną udając, przyzywał wszystkich na pogrzebanie. Kiedy ukazali się jego oczom, (każdemu) dał pocałunek, a skoro wiele łez już wylali, poprosił, by podano mu napój i jakoby żegnając się z nimi, na znak miłości, cały wypił, zachęcając ich do zrobienia tego samego; owa niegodziwa kobieta, zamiast napoju miłości, podała im zatruty kielich. Po tym jak wypił, chciał przestać, wydając wszystkim rozkazy do wyjścia z królewskiej izby. Jedni wyszli, innych nie mogących stać o własnych siłach kazał obić innych już bez przytomności kazał wytoczyć z izby. 

(7) Quibus tyrannus nihilominus sepulturam prohibuit, pretendens, eos ulcione celesti plagatos. Qui tamen regem pietate permoti hesternis lacrimarum exequiis venerant sepelire. Sic itaque sideribus extinctis patrie, decus Lechitarum contabuit et Pompilius maledictus ultimus ad prelium et primus autem ad fugam ut antea semper fuit; quem eciam suis demeritis exigentibus tanta est ulcio prosecute, quod tandem ex cadaveribus mortuorum, que iacuerunt inhumata, scaturiret murium multitudo, quorum seviciam trans ignem et trans flumina cum uxore pariter et duobus filiis hinc inde fugit, nec quietem habere potuit, donec in insula Crusviciensi in turri lignea…sicut testantur chronice Polonorum, pater, filii pariter et uxor eius, omnes murium morsibus sunt corrosi, et quemadmodum quedam chronica narrat, hic Pompilius habuit consuetudinem sic dicendi: „si hoc vel illud non fecero, mures me devorent,” quod in eo et suis liberis, ut premittitur, est impletum propter quod vacavit principatus multo tempore, generis Pompilii, sicut dignum extitit, excisa radice. Quousque nova succederet grata progenies, cuius celsitudo tanto crevit sublimius divina disposicione, quanto humilius succedencium fuit genus. 
 

(7) Wtedy tyran zabronił POGRZEBANIA podnosząc zarzut niebiańskiej kary, jednak z pobożności kazał łkań wczorajszych pogrzebnych zakończenie (zakończył pogrzeb mimo braku znaku). Odtąd to kraj nie był pod (szczęśliwą) gwiazdą, a różnorakie spory wybuchły jakich wcześniej nie było, Lechici uciekali i było powiedziane by walczyli przeciw Pompiliusowi gorszemu w złych zamiarach właśnie teraz, niż kiedy wcześniej i pojawiło się żądanie, by stare ścigać nieprawości, że w końcu ciała zmarłych, które już przeleżały wykopano, a to za sprawą myszy, które miejsce (pochówku) wskazały (tam) mieszkając/skąd się wylęgły. Jak te ZWIERZĘTA dzikie, przez ogień i przez rzeki, z żoną i dwójką dzieci stąd proste (jasne), on jednak (nie wiedział, że) powinien być cicho, dopóki wyspa Crusviciensi (*miejsce, gdzie błyszczy miecz) z drewnianą wieżą była (brak tekstu) (czego) dowodzi kronika Polska, ojciec, syn i żona jego po równi, myszy wszystkie zostały zabite i zjedzone, a jak przywołana kronika relacjonuje to w tym przypadku mówi zwyczaj, że Pompilius tak przemówił: “jeśli ja tego nie zrobię lub tamtego, myszy pożrą mnie” (*zmiana słowa mures na mares zmienia sens – mężczyźni pożrą mnie), co było w nim, i jego dzieciach, jak to powiedziano – stało się, po zakończeniu panowania jego czas długi nikt nie rządził, a rodzaj (ród) Pompiliusa odciął się od jego sylwetki macierzystej (twórcy rodu) aż zastąpiony został przez nowe pokolenie pokorne, które wzrosło chwaląc boską opatrzność, więcej niż następcy naturalni."

Informacja autora: 

"Zgadzam się na umieszczenie poniższego tektu łacińskiego i przekładu na język polski w prowadzonym przez Pana internetowym "Merkuriuszu Polskim" z zachowaniem osobistych praw autorskich.

Grzegorz Kazimierz Walkowski"
Polecamy ostatnio wydane przez autora tłumaczenie: Widukind Dzieje Sasów ...